Shqiptaret e Ukrainës: Ne zonat e nxehta, ne ato te frontit ne Krimea perballe Rusise gjenden mbi 100 shqiptare me uniforma, te armatosu deri ne dhembë…
Kiev, 12 shkurt -Pushtimi i Ukrainës nga Rusia është një nga çështjet më të rëndësishme dhe shqetësuese jo vetem per ukrainasit por edhe shqiptaret qe jetojne tay (mbi 5 mije ish) dhe komunitetin nderkombëtar.
Gazetari i Le Canton27.ch në Kiev
Albanian journalist from Switzerland to Kiev: There are over 5,000 Albanians in Ukraine (Albansʹkyy zhurnalist зі Швейцарії do Kyyeva: V Ukrayini ponad 5000 albantsiv)
Shqiptarët e Ukraines janë një komunitet etnik i shqiptarëve që jetojnë në disa zona rurale te Ukrainës. Shumica e shqiptarëve jetojnë në disa fshatra në rajonet e Odessa dhe Zaporizhia. Për eksistimin e nje numri te madh te shqiptareve ne Ukaraine (sidomos ne Odessa). Ato ndodhen në rreshtin e parë pranë Kerçit dhe Janikalës. Disa emigrantë shqiptarë u vendosën pranë Odesës dhe në Budzak. Në vitin 1811, shqiptarët themeluan vendbanimin Karakurt në Budzak afër Bolhradit. Për shkak të disfatës së Rusisë në Luftën e Krimesë, shumë shqiptarë u shpërngulën në Ukrainën lindore në vitin 1861. Deri në shekullin e 20-të, ndërgjegjësimi i shqiptarëve për origjinën e tyre ishte i dobët. Shqiptaret ne Ukraine kane ruajtur zakonet, doket dhe traditat kombetare. Per shembull veshjet kombetare per festa apo dasmat nuk i bejne pa flamur kombetar tamam sikur ato ne Shqiperi, Kosove, Maqedoni apo Presheve, shkruan gazeta zvicerane ne shqip Le Canton27.ch
Perderisa mediat boteror flasin se lufta veq sa nuk ak filluar mes Rusise dhe Ukraines kjo situate nu vereht aq ne syte e shipaterve ne Ukrainë. Në bise me gazeten zvicerane ne shqip Le Canton27.ch ata kane phuar se “ne shiptaret is komunitet ketu jemi aq sa largo po aq edhe afer luftës. Për momentin ende nuk verejmë nje lufte te tille, por era e saj po vie, sepse ne rruget e Krimeas dhe Kiev, por edhe ketu ne Odesa dhe vendbanime tjera shqiptare verehen njerez me uniforma dhe te armatosur deri në dhëmbë..”
“Këtu në Ukrainë ka shumë Shqiptarë që janë pjesë e ushrisë ukrainase. Shiko janë nga 27 vende të botës. Pjesa më madhe qe janë solidariuzuar me ushtrine ukraianse jane amerikan, britanik , francez, australianë kemi patur kolegë edhe nga Japonia, si dhe shqipatret..” ka thene ushtaraku Emanuel Bazanji per mediat shqiptare, citon gazeta zvicerane ne shqip Le Canton27.ch. Pjesa me e madhe e tyre janë shqiptarë të Ukrainës, të lindur e rritur këtu. Flasin Shqip me mua kur i kam takuar. Unë jam me shqiptarë këtu por jo të ardhur apo lindur në Shqipëri. Nga Ballkani janë shumë. Ka nga Sllovenia, Kroacia nga Mali i Zi apo Maeqenosd Veriore.
“Ne jemi të bashkuar në dëshirën tonë për të ndaluar agresionin rus..” tha i riu shqiptar 24 vjecar qe gjendet ne krah te ushatreve ukrainas. Ai eshte Emanuel Bazanji, 24 vjeç, është një ish-ushtar shqiptar që doli vullnetar për të luftuar për Ukrainën, sepse “ky është kufiri i fundit i demokracisë”, siç e quan ai. Edhe pse nuk ka shifra te sakta zyrtare, por sypozehet te jene qindra sish, thete nje gazetare ukrainase.
Aleksander Lekhov mesazh nga Odessa mediave shqiptare: Aman, mos na thuani “me orgjine shqiptare” se ne jemi shqiptar!.. dhe pike, kaq!
“Pershendetje vella i nderuar!! A jeni mir andej, e kam gjakun e Kastriotit, pa tjeter e din shqipen, se eshte ne zemren Tim !..”... Kjo ishte pershëndetje e pare shqiptarit nga Ukraina e Aleksandrit me agzetariun shqiptar nga Zvicra.
Ndryshe Aleksander Lekhov, nje 32 vjecar sitauten e paraqet me te qete, për dalllim nga mediat e huaj. Lekhov nga Odessa shpjegon se “mbiemri e tij ka kuptimin ne shqip, sepse Lekhov lidhet me monedhen shqiptare Leku ose Leka..” Të larguarit nga Shqipëria, para dy shekujsh e gjsëm Lekjhov thote se gjyshtiort tane kishin ardhur nga zona e Korcës.
Aleksander Lekhov i cili është në mesin e mijëra shqiptare që jetojnë në disa fshatra dhe qytete të Ukrainës, duke e folur shqipen, ndoshta me mire se disa shqiptare ne Amerike apo Evropë, ne vazhdim ka vërejtje per mediat shqiptare qe shkrujane disa se ne “jemi me origjine shqiptare”. Sipas tij “ne nuk jemi me origjine, por jemi shqiptare dhe pikë! Nuk kemi deshire te na thone mediat se ne jemi me prejardhje shqiptare, meqë jemi shqiptar meqë flasim shqip, ne shtëpi mbajme flamurin shqiptare, besa kemi edhe emra shqip, pamvaresisht se nuk kemi shkolla shqipe.. Shqiptaret ne Ukrainë janë të vendosur kryesisht përreth zonës së Odesës, Karakrut por edhe ne Ismajil. Shqiptaret e pare ketu erdhen para 250 vitesh më parë..” thote Lekhov për gazeten zvicerane ne shqip Le Canton27.ch
Në vazhdim me te riun Aleksander (32 vjeq) rrefen se si i kishin dlaur lotët ngjatrsje pasi kishte komunikuar me nje mik shqiptare. “Nuk kishe me keqe kur nuk mund te merresh vesh me vëllaujn tend, shiopatri me shqipatrin. Une qajta kur kupropva me vone se ai me kihste thene 50 vite e une e kisha kuptuar 15 vite. Nga kjo shume u preka dhe me shperthyen lotet se si ne shiptaret jemi shperndare neper bote, t enej gjaku, me nje flamur nuk merremi vesh..”
Ne bisede me akademike, intelektual dhe studente shqiptare te Ukraines kemi kuptuar se nje president i Ukraines ishte me origjine shqiptar. Mesuam se bëhet fjalë për Petro Poroschenko i lindur ne një fshat shqiptar afer Odesses, ne Bolhrad (Ismajil). Kete e dine edhe e vet Poroschenko i dhe autoritetet ukrainase, ka shkruar ne fund gazeta zvicerane ne shqip Le Canton27.ch
